صلح بهترین پدیده، گرانبهاترین متاع، گنجینه‌ی فراوان، اندیشه‌ی تابان، خوشبختی زندگی، مرحم دل‌ها، حیات برای رشد، مکان آرامش و محبت، و بهترین راه حل افغان‌ها می‌باشد.
افغانستان، سرزمین افسرده‌ی ما صلح آمیز خواهد شد، اگر آرزو کنیم و بر خود ایمان داشته باشیم. این تقصیر ما است که با چنین دردها گره خورده ایم و نیت کردیم که این چنین زندگی کنیم. تصور کنید که شما در یک کار گروپی شرکت میکنید، ناگهان اشتباهی رخ میدهد و برای همه مشکل خلق می‌کند. هیچ یکی اشتباه را نمی‌پذیرد و تلاشی برای حل مشکل نمی کنند و گریز دارند. با آنکه زندگی همه وابسته به این کار است اما توقف می‌کند و ادامه نمی‌یابد، پس بحیث یک کارمند چه میکنید؟ کار را ترک میکنید و زندگی را توقف؟ ویا درمقابل مشکل مبارزه میکنید؟ منحیث یک افغان ما نیاز داریم که در مورد یک فضای آرام‌بخش بی‌اندیشیم، که از آشوب، دل واپسی، سرآسیمگی و داد بیداد خشونت در امان باشد. یابش شایسته ترین پاسخ برای این پرسش " چگونه برای افغانستان صلح بیاوریم؟" راهی است که آن فضای آرام را بسازیم
به نظر من با عملی کردن این راهبردها می‌توانیم صلح برای افغانستان بیاوریم:
• ایجاد حس وطن دوستی برای افغان‌ها: آراسته کردن قلبهای خویش با محبت وطن و وطندار به وسیله‌ی رسانه ها و پروپاگند مثبت.
• توقف در تمرکز روی فرق‌ها: قبول کن آنچه من هستم و آنچه تو و در فکر نباش که کی هستم و کی هستی. با یک عباره نگهداشتن وحدت.
• حراست و بازرسی از سرحدات: عدم پذیرش ورود و خروج مردمان آن سوی مرز بدون اجازه‌نامه حکومتی.
• اشتغال‌زایی: کارآفرینی از طرف حکومت و سکتورهای خصوصی عامل اساسی است که باید فکر مطلوب کنیم. حکومت نباید به کارکنان بیگانه رجوع کند.
• بناکردن مطبوعات آزاد و مسئول: رسانه ها نقش برازنده در افکار عامه دارند که می‌توانند افکار عامه را سمت و جهت دهند، پس مطبوعات مسئول با مسئولیت پذیری در قبال جامعه می‌توانند در آوردن صلح یاری رساند.
• توجه جدی بر دادگستری: تمرکز روی واقعیت ها همچنان میتواند دشمنان را هلاک کنند.
• ایجاد نوع از فرهنگ برای احترام و ارزش‌گذاری یکدیگر: احترام و ارزش‌گذاری به یکدیگر نوع تفاهم و همبستگی را خلق می‌کند.
• توجه به پالیسی‌های کشورهای هم مرز و دیگر کشورها: همچنان مهم است که باید در برابر طرح‌های دیگران توجه داشت.
• با خانواده: ساده‌ترین راهبرد برای صلح آوری خود خانواده است. چونکه اساس گذار جامعه به شمار می‌رود. حل مشکل‌های خانواده‌گی راهی است برای حل مشکل‌های جامعه.
• اتکا بر قانون اساسی کشور: بهترین راه برای داشتن زندگی مسالمت آمیز پابندی بر قانون اساسی،طبیق برهمه و نظارت درست است.
• تاسیس نظام برحق دیموکراسی: ناسازگاری‌های سیاسی و گلوله‌ها می‌توانند با مذاکرات و دیموکراسی عوض شوند. نظام دیموکراتیک مثبت بدست مردم ساخته شده و همه رهبری می‌کنند نه تک فرد. پس این نوع نظام بهترین راهبرد خواهد بود.
• توانمند ساختن پولیس ملی و اردوی ملی: همچنان مهم است که پولیس ملی و اردوی ملی کشور توانمند شوند تا از کشور و سرحدات به صورت مستقل دفاع کرده بتوانند. با دشمنان مبارزه و جنایتکاران را به پنجه قانون بسپارند.
• حل اختلافات سیاسی و قومی: با حل چنین مشکل‌ها ما یک خانه‌ی صمیمانه خواهیم ساخت.
• حضور زنان: حضور زنان در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی همچنان میتواند صلح‌آور باشد. زنان نیمه‌ی از پیکر جامعه را تشکیل میدهد، احتیاط که موتر با یک دست رانده نمی شود.
• بالا بردن اقتصاد کشور: موثرترین روش برای آوردن صلح در افغانستان توجه به اقتصاد ملی و اتباع کشور و بالا بردن اقتصاد خانواده ها و جامعه است. مردم به پول نیازمند هستند و برای بدست آوردن آن دست به کارهای ناروا می‌زنند.
• رای دادن به یک شخص شایسته: در هر عرصه باید شایسته سالاری را رعایت کنیم. شما در رای دادن به شخصی درست عمل کنید. صلح همه چیز است آرزو، خواست، نیاز، داشتن و یا کوشش مردم برای بدست آوردن آن است. پس بیاید برای افغانستان باهم صلح بیاوریم!.
محمد الیاس حاتمی
