از دیر زمانی بدینسو زنان افغانستان به مانند سایر شهروندان آن فریاد صلح جویانه را می کشند. با این حال افغانستان کشوری که مدام در انتظار آسایش و رفاه باقی مانده است، نیاز واقعی به مشارکت زنان در برنامه صلح، مصالحه ای ملی و بازگشت به زندگی مسالمت آمیز را دارد. باور بر این است که زنان به عنوان نیمی از پیکر نیرومند جامعه ای افغانی می توانند در بسیج مردمی و ایجاد اعتماد میان طبقات مختلف کشور نقش برازنده ای را ادا نمایند.
از نظر دیگر چنانکه تمام افراد جامعه دارای حقوق مساوی اند، بر این اساس باید به زن به عنوان عضو از جامعه حق داد تا در تمام رویکردهای سیاسی، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی شامل شوند؛ ازینرو دولت باید از مشارکت فعال زنان به مثابه ای تصمیم گیرندگان در روند گفتگوهای صلح با گروه های مخالف حمایت کند؛ اما نقش دهی نمادین به زنان در این روند کارا نبوده و نیز نتیجه ای مطلوب را به ارمغان نمی آورد آن طوریکه در مذاکرات اخیر از سهم دهی به زنان چشم پوشی گردیده است.
بدون شک تلاش های زنان برای آوردن صلح در افغانستان را نمی توان از تلاش های مردان جدا ساخت؛ به این لحاظ افزایش مشارکت زنان در روند گفتگوهای صلح زمینه ای ایجاد فضای اعتماد میان افراد را در کشور مهیا میسازد، و وجود هماهنگی در این امر سازگار خواهد بود. زنان با در نظرداشت حقوق خویش و بر اساس نقش جندر در روند صلح، میتوانند با تلاش ها و مشارکت فعال شان نیازمندی های خود و جامعه را مرفوع سازند.
هرچند قطعنامه ۱۳۲۵ شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد زنان، صلح و امنیت کشورهای عضو را مکلف ساخته است، تا زنان را در تلاش ها برای صلح و مصالحه سهم دهند؛ اما مشارکت و رهبری زنان در روند صلح افغانستان بطی بوده و به باور آگاهان هنوزهم مشکلات عمده ای از جمله عدم تعهد سیاسی دولت روی تطبیق این قطعنامه وجود دارد و تلاش های صلح در این کشور مردانه است.
زنان از حکومت وحدت ملی می خواهند که به تناسب قدرت و توانایی، آنها را باید در روندهای ملی به ویژه روند صلح سهم دهند. آنان خواهان شفافیت در روند صلح و گفتگو با گروه های مخالفین بوده، و امیدوار هستند که حکومت جلو افرادی را که اراده ای برای توانمندسازی نقش زنان در روند صلح و ساختار جامعه ندارد را بگیرد؛ زیرا روند صلح بدون حضور زنان به موفقیت نه انجامیده و اگر حضور زنان نمادین باشد این روند عمرش طولانی خواهد شد.
محمد الیاس حاتمی
