د خبرو پیل می د خدا(ج) په حمد او صفاتو یی پیل کوم چی انسان یی د ښو صفاتو سره خلق کړی دی او درود پر محمد(ص) باندی چی د علم زده کړه یی د زانګو نه تر د ګوره یی د انسان دایمی فریضه یی ویلی ده.
د حوض کرباس لیسه د حوض کرباس قریه سره یوځای٫ د هرات ښار غرب کی لویدلی دی. د جغرافیایی قدیمه کتابو کی د دغه ځای نوم اخیستل شوی نه دی٫ مګر د تیموریانو وخت کی (په ۸ او ۹ پیړی کی) په هغه ځای کی چی دغه قریه ده٫ د دولتی کارمندانو لپاره د حوض څنک سره یو عمارت جوړ کړی وو٫ او هم په شمال کی یی ښوونځی او خانقاهی جوړ شوی وو٬ مګر د جګړو په اثر باندی د بین نه تړلی وو چی په دغه وختو کی د هغه ځمکی باندی د حوض کرباس ښوونځی جوړ شوی دی.
د لومړی ځل لپاره په ۱۳۴۱ هجری شمیسی کال کی ۳۰ نفره نجونی زده کوونکی د یو ښوونکی تر لاس لاندی په دغه ښوونځی کی زده کړی ته یی پیل وکړل.
په ۱۳۴۳ هجری شمسی کال کی دغه ښوونځی د پراخه جوړونی سره د هاشمی سرک په غاړه باندی چی دی انتقال یی وکړو مګر په ۱۳۵۹ کال کی د استعمارانه جګړو پیل کیدلو په هیواد کی دغه ښوونځی لکه نور ښوونځیونه وتړل شو او د دغه منطقی اوسیدنکی بل ځای ته ولاړل.
په ۱۳۷۲ کال کی وروسته د جګړو خلاصیدلو سره دومواری همدی ځای ته راغلل او ښوونځی یی دومواری جوړه کړله. د زده کوونکو لپاره د ځای کموالی سره د زده کړی لپاره خیمی یی جوړی کړی ترڅو چی تر د ۱۳۹۱ کال پوری څو پاخه او اساسی تعمیرونه یی ودانه شول.
بلاخره دغه ښوونځی پّ ۱۳۸۳ کال کی لیسی ته موبدله شوه. بیا هم دغه ښوونځی په ۱۳۹۱ کال کی ښځنه په نامه د {د حوض کرباس ښځینه لیسه} او نرینه په نامه د { شهید صفی الله افضلی لیسه} برخو ته تقسیم شولی. او ښه پرمختک یی وکړلو.
د لابراتوارو پرمختک سره او د کامپیوترو ټولکیو جوړولو سره او لیسانسه ښوونکو سره دغه ښوونځی په معیاری توکه زده کړی ته یی پیل وکړلو.
د حوض کرباس ښځینه ښوونځی د میرمن ملیحه ملکزی مدیریت سره او د ۴۰۰۰ نه ډیر زده کوونکو سره یوه ښه لاره یی د علم پرمختک لپاره یی شته دی.
د دغه ښوونځی زده کوونکو د یو دیواری جریدی جوړولو سره د مختلفو مضامینو په اړه٫ هره میاښت خپل علمی ابتکارونه په نمایش کښښ دی.
یوه بله ۶ نفری ګروه د یو ۶ میاښتی انترنتی کورس زده کړی سره وکولی شو د اجتماعی رسانو غړی شی او په دغه لاره کی فعالیت وکړی.
او هم دغه ښوونځی د موقتی نمایشګاه برګذاره کولو سره د زده کوونکو ابتکاراتو نه٫ هر کال یوه ښه موقعیت د زده کړی پرمختک لپاره او د زده کونکو خلاقیت لپاره دی٫ په دغه وخت کی د زده کونکو له مابینځ نه شاعر او داستان لیکونکی د ادبیاتو برخه کی او فعاله زده کوونکی د کیمیا٫ بیولوژی٫ فرهنګ او هنر٫ ریاضی٫ فزیک٫ تاریخ او جغرافیه برخو کی د مطالبو ویلو لپاره وټاکل شول. او دغه د هغو سبب شو چی زده کوونکی د همدی پیلو نه خپل توانایی وپیژنی. او د خپل ځان لپاره مشخصه هدف ولری او د هغو رسیدلو ته کوښښ وباسی.
