ما در زندگی خوب به عبارت های جهان اول, دوم و سوم بسیار برخورده ایم و گاهی از خود پرسیده ایم و می پرسیم که این عبارت ها به چی معنا اند. زمانیکه دانسته ایم که آنها بر بخش های از جغرافیای سیاسی جهان بر اساس سطح توسعه اطلاق میشوند, از خود پرسیده ایم که موقعیت ما در کجای این جهان هستی و پیچیده سیاسی است؟ آیا از دانستن موقعیت خود در این رده بندی جهانی افسوس نخورده اید؟
در این مقاله به بررسی و گرد آوری گزیده دیدگاهای در مورد تقسیم بندی جهان به جهان اول, دوم و سوم می پردازیم. گرچه در مورد عبارت جهان سوم دیدگاهای متفاوت وجود دارد, به بیان چند مورد آن میپردازیم. مائو اساس گذاری جمهوری چین کمونست که به جمهوری مردم چین شهرت یافت در مورد تقسیم بندی جهان به جهان اول, دوم و سوم بر این باور است که ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوری جهان نخست را میسازند, کشورهای واقع شده در اروپای غربی و جاپان و کانادا جهان دوم را می سازند و بقیه دیگر کشورهای جهان شامل آفریقا, کشورهای آمریکای لاتین و بیشتر کشورهای آسیایی که استعمار شوروی نیستند جهان سوم را میسازند. مائو میگوید که این سه جهان حاکی از سه ضلع هرم است و رابطه شان بر اساس قدرت می باشد.
به عبارت دیگر و به اندیشه غرب جهان سوم مفهوم و معنای دیگری دارد. بر اساس این اندیشه عبارت جهان سوم برای نخستین بار توسط آلفود سووی برای اطلاق به کشورهای که بیرون از جبهه بندی شرق تحت نام شوری و غرب با رهبری آمریکا مانده بودند, به کار برده شد. جهان سوم بیشتر کشورهای نادار آسیایی, آفریقایی و آمریکایی لاتین را دربر میگیرد که از لحاظ تمام ابعداد اقتصادی, سیاسی, اجتماعی وغیره از جهان اول و دوم ضعیف تر اند. بیشتر این کشورها تازه استقلال یافته از کشورهای جهان اول و دوم بویژه در جریان جنگ جهانی دوم اند.
این کشورها همیشه در تلاش بوده اند که از خود هویت مستقل را به نمایش بگذارند و زیر سلطه هیچ یک از کشورهای استعمارگر جهان اول نروند. در این زمینه دست به ایجاد یک سری اقدامات و تاسیس سازمانهای نیز زده اند. سازمان عدم تعهد یکی از نمونه های بارز این نوع سازمانها است که این کشورهای برای نشان دادن بیطرفی خود و حضور نداشتن در هیچ یکی از بلوک های قدر شرقی و غربی اساس گذاشته اند. در حال حاضر در سال 2014 رهبری سال عدم تعهد که بیشتری کشورهای جهان را بویژه از آسیا, آفریقا و آمریکای لاتین به سوی خود جلب کرده است در دست ایران میباشد که در سال 2013 از مصر در تهران تحویل گرفت. با وجود تاسیس و تلاش در جهت ارائه یک هویت مستقل از خود جدا از کشورهای استعمارگر و قدرتمند جهان, هنوز هم این کشورها نتوانسته اند که بصورت کامل دست کشورهای قدرتمند غربی و شرقی را از خود دور کنند و به استقلال عمل در همه حوزه ها برسند.
با وجود تفاوت زیادیکه در بین کشورهای پیشرفته و عقب مانده, به عبارت دیگری بین کشورهای جهان اول و سوم وجود دارد, معاله کشورهای جهان اول و سوم در حال تغیر است و کشورهای از جهان سوم به سرعت مسیر رشد و تبدیل شدن به یک قدرت اقتصادی, علمی, سیاسی و نظامی را می پیمایند. با این حساب تعداد کشورهای پیشرفته و جهان اول در حال افزود شدن است و با وارد شدن قدرت های تازه به این جمع این کشورها مجبور به تغیر رویکرد و معادله های خود در بسیاری از زمینه ها اند. آنها مجبور اند که قدرت کشورهای تازه توسعه یافته را به رسمیت بشناسند.
برای دریافت مقاله های بعدی من به صفحه مقاله های من در تارنمای فلم انکس عضو شوید و همچنین میتوانید برای خواندن مقاله های پیشین من به نشانی بروید: http://www.filmannex.com/blog-posts/ahmadshafiArian
