مخفی شاعر دهه های تبعید – بخش سوم
پس با تکیه روی این دو منبع و توجه به محتوای شماری از اشعار مخفی که نشاندهنده عواطف جوانی و نوجوانیست و همچنان دقت روی این نکته که مخفی در سفر اولش به کابل دختری بود که عمری حدود بیشتر از هشت سال نداشت و پس از تبعید قندهار و مسکون شدن در کابل دیگر سی سال از عمرش میگذشت به گمان اغلب مخفی در سالهای تبعید قندهار به سرایش شعر پرداخته نه در زمان زندگی در کابل.
به هر حال مخفی بهترین آوان عمرش را در قندهار به سر بده و درین سالها اگرچه بخش اعضم آموزش علوم متداول زمانش را آنجا فرا گرفتته ولی از جهت دیگر به عنوان خانواده تبعیدی و مورد سوظن اشعارش رنگی از اندوه و حزن دارد و چه بساکه انزجار و نفرتی ذهن و ضمیرش را انباشده است.
در مراجعه به دیوان مخفی در هر چند غزلی به ذکر این مضمون می رسیم که شاعر از تنهایی و رنج حکایه دارد و او از سرنوشت تلخ خویش از شام هجران و بهار بیکسی قصه هایی دارد.
در سالهای تبعید احساس و عواطف مخفی چون خود او جوانست و درین زمان هرچند گاه از تنهایی و غربتش تصویر میکشد, در مورد پایین توجه کنید:
دوستان باکی دهم شرح غم تنهایی عاقبت کرد خرابم الم تنهایی
شب یلداست شبم روز قیامت روزم دیدم این لیل و نهار از کرم تنهایی
گردید حساب راجت و شد در شمار رنج تقسیم ماست زین فلک بی مدار رنج
هر سام هزار غم رسد هر صبح صد ستم چون من ندید هیچ کس از روزگار رنج
بی رنج و غم فرو نبرم آب از گلو ز احسان ماست بس خجل و شرمسار رنج
