لومړنۍ افغان په فضا کی

Posted on at


عبدالاحد مهمند لومړنۍ افغان وو چی فضا ته والوتلو٬ او اته ورځني ماموریت یی٬ هغه یی د مسلمان څلورمه فضانورد ځای ته ورسولو. د هغو یودم سوچ د فنی ستونزی په اړه باندی د سفینی راتللو په جریان کی ځمکی ته د فاجعه مخ نیونی سبب شولو چی دغه کار د سفینی عمیلی ژوند یی وژغورلو٬ او هغو د سفینی اتل لقب یی خپل ځان ته وګټلو.


عبدالاحد مهمند د ۱۹۵۹ کال جنوری میاشت کی د غزنی ولایت سرده ځای کی زیږیدلی دی. وروسته د کابل پولی تخنیک پوهنتون خلاسیدلو نه په ۱۹۷۸ کال کی هغو خپله هیله چی باید پیلوټ شی تعقیب کړله. نوموړی په خپل کار کی خارق العاده وو. د افغانستان هوایی قوا کی یی خدمت وکړلو او ډګروال رتبی ته ورسیدلو او په ۱۹۸۸ کال د فضایی ماموریت ته نوماند شولو.


که څه هم محمد د همکاری وخت یی د دغه ماموریت لپاره د میر فضایی مرکز کی ټاکل شوی وو. مګر نوموړی مخته د آلوتلو نه د اپندکس مریضی له سببه د آلوتلو نه پاتی شولو او عبدالاحد مهمند د هغو پر ځای ولاړلو.



عبدالحد مهمند د ۱۹۸۸ کال اګست میاشت په تاریخ باندی د ولادمیرلیاکو روسی نظامی پیلوټ او وولری پولیاکوف یو د ډکټرانو نه٬ سره یی فضا ته والوتل. د مهمند رول په دغه سفر کی د کیهانی څیړونکی په توکه باندی وو. او د اوسیدلو په وخت کی یی د میر فضایی په ستیشن کی نوموړی د خپل هیواد نه یی فلم برداری وکړله او د طبی او بیولوژیکی نجومی فزیکی تجربو (استروفزیکل) کی یی ګډون وکړلو. او هغو هم د هماغه وخت رئیس جمهور سره ډاکتر نجیب الله سره یی خبری وکړلی او د عملی آلوتلو ته یی افغانی څای تعارف کړلو. ډاکتر نجیب الله نوموړی عملی ته یی د موفقیت هیله وکړله او هغو ته یی وویل چی ټول افغانستان به دغه آلوتل تعقیب کړی.


نوموړی سفر ترهغه وخته پوری چی نوموړی عملی په ځمکه باندی کښیناستله پرته د کومی پېښی نه تیره شوه. د نوموړی سفینی انجن خپل ځان د دفاع کولو لپاره چمتو کوی.


دغه کار ممکنه وو چی نوموړی عمله پرته د موخی نه په فضا کی پاتی شی د یوی دقیقه نه لږ په وخت کی مخته د هغو چی د باندی ته وغورځول شی٬مهمند پیلوټ ته یی د خطر اعلام ورکړلو ترڅو چی پروګرام مړ کړی. مهمند وکولی شو چی د یودمی فاجعی نه مخ نیونه وکړلی.



سفینه د ۱۹۹۸ کال د سپتامبر په ۷ ورځ باندی په بریتوب توکه باندی ځمکی ته راغلله او د قزاقستان هیواد په دزهیزکازګان کی کښناستله.


د دغه پېښی په اړه ښاغلی مهمند خبرنګارانو ته په ډير ساده توکه باندی وویل چی دارنکه پیښی په فضا کی رامنځ ته کیږی. د یادګاری په توکه باندی د افغان شوروی فضای یوځای ماموریت په خاطر باندی٬ د افغانستان پستی خدمات٬ یادګاری پستی ټکټ،نه یی طبع کړل.


عبدالاحد مهمند څلورم مسلمان وو چی فضا ته یی مسافرت وکړلو. شهزاده سلطان د سلمان زوی عبدالعزیز السعود د عربستان سعودی نه په ۱۹۸۵ کال کی د آمریکا دسکوری فضایی سفینه کی فضا ته والوتل. او هم هغه لومړنۍ سلطنتی غړی په فضا کی وو او د ۱۹۸۷ کال جولای میاشت کی محمد فاریس د روسیی هیواد نه د TM-3 سیز روسی ماموریتی عمله کی یی مسافرت وکړلو. موسی مانرو د آذربایجان هیواد نه د دسامبر میاشت ۱۹۸۷ کال کی یی فضا ته والوتلو.


اوس مهال ښاغلی مهمند په آلمان کی د شتوتګارت څنک سره ژوند کوی. او د طباعتی برخه د دندی تر سره کولو باندی بوخت دی.



د ډيرو لیکو لوستلو لپاره می کولی شی لاندی لینک وګوری:


http://www.filmannex.com/Enayatullah/blog_post


مننه


عنایت الله مایار



About the author

Enayatullah

Enayatullah Mayar is born in 1992/8/12,He is graduated from Sultan Ghiyasudden Ghuri High school , and right now He Student of Engineering "Civil Department" faculty. also he is Social media officer and pashto language translator in "ACSC" herat branch.

Subscribe 0
160