تما م ا فرا د جا معه د ر کشور خود ا ز حق و حقو ق بر خو ر دا ر اند. و افراد جا معه می توانند در مسا یل ا جتماعی ،فرهنگی ،سیا سی ،نظا می ، اقتصا د ی، تصمیم بگیرند.وبرا ی کشو ر خود خد مت کنند وهیچ کس نباید بر حقوق شا ن ظلم کند. وکسی که حقوق دیگرا ن را 
پای ما ل می کند.با ید د ولت توجه وبه جزا ی اعما لشا ن برسا ند تا پند ی برا ی د یگرا ن با شد.
حقوق ا فرا د د ر جامعه 2نوع میبا شد. الف :حقو ق مسلما ن ب:حقوق سا یر افرا د
الف : حقوق مسلما ن
ا نسا ن ها با ید با یگد یگر برا د ر وخواهر با شند وبه یک دیگر احترام بگذارند وحق وحقوق یگدیگر را نخورند به خاطر که همه ما مسلما ن هستیم وخداوند همه ما را آ فرید ه و قرآ ن ما یکی ،پیامبر مایکی، خدای ما یکی پس ا نسا ن با ید مسلما نا ن د ربین خودا تحا د وا تفا ق داشته با شند ود ر غم وشا د ی یگد یگر شرکت کنند .ونگذ ا رند د شمنا ن وا ز خد ا بی خبرا ن د ر بین شا ن کینه ود وری ا یجا د کنند.و بعضی ا فرا د د رجا معه هستند که نمی خواهند مسلمانا ن بایگد یگر باشند. ود شمن می خواهد د ر بین شا ن تفرقه بیا ندازد.ونمی خواهند که برا د را ن بایگد یگر رفت وآ مد کنند .وبعضی از آنها به خاطر شعیه ویا سو نی بودن مسلما نا ن دربین شا ن آ مد ه وآ نها را ا ز هم جد ا می کنند.هر مسلما ن با لا ی مسلما ن دیگر حقوقی دارند.این حقو ق ا ین بنیا د نبا ید بر رقا بت ا ستوا ر با شد.بلکه برای تحقق آن یگا نگی د ین 
وعقیده کافی است. در قرآ ن کریم احا د یث زیا د ی زکر گرد ید ه است
که باهم برا د ر با شیم ونگذ ا رید د شمن د ربین شما فا صله ا یجا د کند.وبرا د ر خود را د وست بد ا رید وهر چیزی خوبی را که برا ی خود می پسند ید برای برا د ر خود هم بپسند ید وهر آ نچه که زیا ن شما ست برای برا د ر خود هم زیا ن بشما رید. چون ا ین خصلت ها نشانه ایما ن مسلما ن به حسا ب می رود.مسلما ن با ید با یگد یگر ا حترا م د ا شته با شند وبی احترامی در مقابل یگدیگر نکند. وعیب برا د ر مسلما ن خود را ا فشا ء نکنند وآبرویش را در خطر نیاند ا زند .و ا و را پیش مرد م حقیر نکنند.ومسلما ن باید د ر بین خود محبت وصممیت داشته باشند ودر وقت احتیاجی یگدیگر را کمک واز حال واحوال یگدیگر باخبر باشند .که آیا ؟ برا د ر من سیر ا ست؟ یا گرسنه وبا ید د ر 
بین خود مهربا نی وا لفت د ا شته با شند وخیا نت در حق یگد یگر نکنند
.مثلا:معامله بایگد یگر می کنند نباید خیا نت د ربین معا مله شا ن صورت گیرد.ونبا ید نا م برا د ر خود را لقب بگذ ا ریم وباید اسمش را بگوییم واز لقب های زشت ونا پسند خود داری کنیم .غیبت یگد یگر را پیش کسی نکنیم چو ن غیبت کرد ن مانند: خورد ن گوشت برا د ر مسلما ن میبا شد ونبا ید بد گما نی وشک را دربین یگدیگر به وجود آ وریم . ود ر غم وشا د ی برا د ر خود شریک با شیم ونباید در هنگام سختی دست اورا رها کنیم .چون سخت بر ما معتا ج است ا ول خد ا ود و م امید ش بر ما ست نباید او را از د ر خا نه خود نا امید کنیم .شاید 
ما هم روزی به اومعتاج شویم وما را کمک نکند وبگوید یا د خود بیا ور که با من چی کرده بودی؟ حالا من هم ما نند: تو می شوم وتورا نا ا
مید از د ر خانه خود می کنم .
واگر مسلما ن با مسلما ن دیگر جنگ می کند نباید تما شا چی باشم. بلکه با ید د ربین شا ن رفته وآ نها را جد ا کنیم وصلح را عوض جنگ به میا ن آوریم .وبعضی ا شخا ص هستند د ر جا یی که جنگ می شود. آ نها بیشتر آ تش جنگ را شعله ور ویا گپ های زشت می زنند. ا نسا ن نبا ید این قسم با شد اگر کسی یک ریزه وجدا ن ، غیرت ،ایما ن د ا شته با شد. بر برادر مسلما ن خود رحم می کند و نمی گذارد که 
برا د رش زخمی ویا کشته گردد.
ب: حقو ق سا یر افرا د
مسلما ن وظیفه د ینی وا یما نی دارد که سا یر افرا د جا معه _ ا گر چه پیرو عقید ه ا سلا می هم نبا شد با ید بعضی ا ز امور را رعا یت وا حترا م بگذا ر یم. د ر مسا یل عد لی وقضا یی با عد ا لت برخورد کند و حقو ق شا ن را ز یر پا ی نکند . کسا نیکه که د ر عد لی وقضایی وظیفه ا جرا می کنند با ید کسا نیکه واقعا جرم دا رند به جزای اعما ل شا ن برسا ند. وبا ید از گرفتن رشوت خود داری کند وعد ا لت را د ر بین مسلما نا ن ا یجا د کند . کسا نیکه قتل می کنند توسط رشوت ویا وسیله ا ز زند ا ن رها می گر د ند . د ربعضی از زند ا ن های کشور تعد ا د ی از جوا نا ن بی گنا ه د ر زند ا ن می با شد که جوا نی خود را د ر زندا ن سپری میکنند. وهر لحظه ا ز خد ا یی خود طلب آ زا د ی می کنند چو ن هنگا میکه د ر زندا ن شا م می شود تما م غم های د نیا بر سر زند ا نیا ن می ریزد.د ل آنها شکسته ونا امید می باشد که آیا ما 
آ زا د خواهیم شد؟ یا نه ویا ا ینکه د ر زند ا ن خواهیم ما ند خداوند هیچ کسی را در زند ا ن گرفتا ر نکند.
2-مزا حم بر گز ا ری مرا سم د ینی آ نا ن د ر چها ر چو ب قا نو ن شود.مسلما نا ن با ید مزاحم مرا سم وعنعنا ت یگد یگر نشوند ونباید به د ین ومراسم یگدیگر توهین کنند.نباید مانع برگذاری مرا سم آنها د ر مسا جد گرد ند.چو ن مرا سم شیعیان با مراسم سونی ها فرق می کند .نباید در بین مرا سم های خود مزاحمت ایجا د کنیم وبگذاریم که هرکس مرا سم وعنعنا ت خود را به طریق خود بر گذا ر کنند. کسا نی د ر بین مسلما نا ن پید ا می شوند که د ر مرا سم ها مزا حمت ا یجا د کرد ه و خود را د ربین عذا دا را ن ا نتحا ری می سا زند.ولی مرد م 
همتخود را به خا طر د شمنا ن از د ست ند ا د ه ومرا سم ها ی خود را بر گذارمی کنند.
3- مسلمانان باید با شرا یط اسلا می د ر بین خود مد ا را رفتا ر کنند مسلما نا ن با ید همیشه رفتا ر وگفتا ر نیک با یگد یگر دا شته با 
شند.و از بد ا خلا قی و کج خلقی د وری کنند چون خوش ا خلا قی خصلت نیک مرد ا ن ا ست .
