تیره جون میاښت یو ډیر ویژه وخت یو جودوکار ځوان ته د ایتالیا سینای ښار نه وو. چیارا کارمینوسی د اروپا 18 کلنو لاندی قهرمانی مسابقاتو برنز مدال یی چی په تالین استونیا کی برگزار شوی وو د خپل ځان یی کړو. هغه لومړنی جودو کار د سینا ښار نه به اوسی چی ایتالیا به د نړیواله قهرمانی مسابقاتو په میامی ”Miami” کی همراهی کړی.واقعا دغه نجنی ته چی د جودو مسابقاتو تاریخ ته به بدلون ورکړی، ویاړ کوم او هم مربی ته یی ښاغلی سیمون کرستی نه د دغو لپاره چی هغه یو سخت سړی، د خپل ځان نه تیر، هوشمنده او مهربانه مربی دی ځکه هغه می غټ ورور دی.
چیارا په ځوانی کی دغه ورزش ته یی پیل کړی دی. که هم هغو تر اوسه د خپل ځان نه یی په زادگاه کی یی تاریخ یی په ځای پریښی دی اما په راتلونکه کی ډیر شیان به ورته فراهم شی. نوی پیروزی یی هغو ته یی لازمه اعتماد د ښاکرل کیدل یی د نړی عرصه کی ورته ورکړو او نن ټول د مخالف خلکو سره د هغو ظهور کوری.
چیارا ټول شاوخوا یی مفتخره کړی ده. د دغه بریالیتوب سره یی ډیر خلکو ته یی انگیزه ورکړی ده تر څو چی د هغو لاره پیروی کړی. دغه هنر ډیر رزم د هم وقت نه توجه ته اړتیا لری. په ویژه وروسته د هغو نه چی په اساس د یو نوی کاری دستور, کشتی د 2020 المپیک لوبو کی د پویا ورزشو فهرست نه پاک به شی. وروسته د ډیرو اعتراضو او درخواستو نه د ټولی نړی نه د المپیک نړیواله کمیته باندی پاک شو. المپیک کمیته مخته خپل سوال برانگیزه تصمیم یی کتلی دی د سپتامبر اتم تاریخ باندی په بونس آیرس کی قاصع ځواب به د کشتی مینه والو ته به ورکړی. که دغه ورزش تائید شی غیر قابل باور کونکی کار به اوسی. د 708 کال مخته د میلاد نه چی المپیک په اتن, یونان کی شکل ونیوو, کشتی په هغه وقت کی وو. کله چی د 1896 کال کی د المپیک لومړنی نوینی مسابقی په اتن کی شوی بیا هم کشتی د هغو اجزاو نه وو. د 2004 کال مسابقی هم کشتی یی د خپل ځان سره درلودلی. نشم کولی المپیک بی له کشتی نه تصور کړم.
جودرو او کشتی متفاوتی خواستگاهی لری او د تاریخ متفاوتو دورو کی یی شکل نیولی دی. که نی نه دغه دوه هنر په اساس کی ډیری یو زنگ نکتی لری ولی تر څو چی جاپان او یونان سوچ کوی د تمدن او موقعیت د لیدلی نه لری دی. دواړه یو رنگ ارزشونه بیان کوی. لکه ښه ورزشی اخلاق, احترام حریف ته, اخلاقی کار, مبارزه د مصیبتو سره, د انسان کرامت او د روح قربانی کیدل د ډیر ښو اهدافو لپاره. په دغه اړه کولی شو ډیر شیان ولیکو. جودو او کشتی ډیر تاریخ تاثیر کښښدلو نه په ډیرو هیوادونو کی چی سیاسی او اقتصادی کوښښ کی دی او په سنتی توکه نظم په هغو کی زده کړه ورکول کیږی, لری. ورزش په مرکزی آسیا هیوادونو کی متفاوته لاره او روشونه یی د آمریکا او اروپا بسبت باندی مخته وړی یی. او ورزشکاران د ورزش ډیر ښو دیدگاهو مینه وال دی. د مثال په توکه جودو او کشتی د افغانستان ملی ورزشونه نه دی ولی بیا هم دغه هیواد د پورته ارزشونو زده کولو کوښښ پسی د خپل خلک ته د دغه ورزش استفاده نه ده. د یو شمیر ډیر پرمختک هیوادو کی دغه ورزش ډیر جکړی ورزشونو سره شبیه لری تر د رزمی هنرو.
د ټولو جودو مینه والو ملکرو ته د کشتی پاک کول, د جودو ورزش غوندی د پورته رقابتی هشدار ورکونی سطح نه دی. کله چی یو د زړو ورزشونو نه د ښکلو ورزشو فهرست نه لویکی, واضع دی چی جودو هیڅ کوم ساتنه نه لری او کولی شی په خطر کی اوسی. د لږ پیږندنه د جودو سره نسب د کشتی نه, ضعفی نکته ده چی کولی شی هغه د اکمپیک نړیوالی کمیته وروستنی پاک کولو قربانی وکړی.
باید د جودو او کشتی ساتنی لپار یو کار وکړو. ښاغلی فرانسسکو رولی د انکس فلم رئیس او اجرایی مدیر خپله برنامه یی د دغه ورزش ژوندی کیدلو لپاره په یوه مقاله کی یی ویلی دی. که ټول کشتی او جودو ورزشکاران دغه اثرگذاری په خپل ځان سره سښکی او په اجتماعی رسانو کی په اشتراگ کښښدلی, دغه دوو ورزشه نه فقط مشهوره کیدل بلکه د دغه نه هم ډیر درک کیدل. د اجتماعی رسانو قدرت د اجتماعی مبارزو کی نامحدوه دی. که موږ خپله تجربه او مینه والی د جودو او کشتی سره د اجتماعی رسانو بلاگ واره په توکه کړی وی, کولی مو شوی د یو غټ واکنش سبب ورکرځو. راشی کشتی د وړو کیدلو نه د اکمپیک کمیته باندی نه یی نجات ورکړو. راشی ټول تشویقونه د جودو نامزد په اړه د وروسته رقابتو لپاره یو خوا ته یی کړو. راشی د دغه دوو لویو ورزشو په اړه خبری وکړو او زرونه ویلونکی هغو ته متوجه کړو.
جیاکومو کرستی
http://www.filmannex.com/webtv/giacomo
ما په giacomocresti76@ وموندی.
