بزکشی یکی از بازی های محلی افغانستان

Posted on at


بازی های محلی و تفریحی در پرورش روحی و جسمی کودکان ، نوجوانان و حتی بزرگ سالان از اهمیت بازر برخوردار است. این بازی ها در کشوری چون افغانستان که از سابقۀ تاریخی طولانی برخوردار است اکثراً رواج داشته و در نزد مردم از اهمیت خاص بهره مند است.


بازی های محلی مشهور افغانستان قرار ذیل اند: نیزه بازی ، بزکشی ، بوبو! گل چی ، کشتی ، پرتاب سنگ و غیره . برای آگاهی بیشتر به یکی از این بازی ها اشارۀ مفصل خواهیم داشت.


بزکشی:


بزکشی ورزش ملی و باستانی مردم ما و نمایانگر قهرمانی وشهامت آنها است . این ورزش اکثراً در صفحات شمال کشور مروّج بوده و در مراسم های خاص چون : جشن های ختنه سوری ، اعیاد ، طوی ها، سال نو، روزهای ملی و محلی اجرا میگردد.اجرای این بازی به دو شکل است 1_ طریق اجرای قدیمی 2_طریق اجرای از نوع اصلاح شده.


1_ طریق اجرای قدیمی:همین که مردم و اسپ داران میشنیدند که در منطقۀ بزکشی برپا خواهد شد، همه با شوق زیاد در میدان مسابقه که از پیش تعیین است جمع میشوند. و معمولاً بیش از صد سوار کار در یک مسابقۀ بزکشی اشتراک می نمایند و هزاران تماشاچی می آیند. گوسالۀ یک یا دو ساله را ذبح کرده شکمش را خالی مینمایند و در دایرۀ برداشت میدان بزکشی بروی زمین می اندازند.



در این مسابقه چاپ اندازان در یک تیم مسابقه میکنند و این نوع مسابقۀ را (توده برآ) می نامند یعنی هر کس توانست گوساله را از توده بیرون کند برنده میشود.همین که گوساله به دایرۀ انداخته شد سوارکاران بی درنگ بالای آن حمله میکنند و هر چاپ انداز تلاش مینماید  خود را به نزدیک گوساله رسانده ، خم شود و آن را از زمین بردارد.


این حملات بی باکانه به انسان با تجربه ، تنومند ، قوی هیکل و ملبس به لباس مخصوص این بازی ضرورت دارد در غیر آن طاقت آوردن در این بیر وبار و کشاکش عظیم کار هر کسی نیست . هر شخصی که در این بازی اشتراک میکند باید حتماً از کودکی و نوجوانی مورد تعلیم قرار گرفته باشد.به این ترتیب این حملات تا جائی ادامه می یابد که ساعت ها را در بر میگیرد. این مبازه و تلاش های طاقت فرسا بالاخره به پایان رسیده و یکی از چاپ اندازان قوی و ورزیده گوساله را از زمین بر میدارد و از تودۀ اسپ ها به بیرون می برد، همین که حَکَم میدان آن را تأیید کرد؛ او برندۀ مسابق محسوب میشود.در این اثنا یک نفر جارچی با آواز بلند او را و نام مالک اسپ را در میدان بزکشی اعلان میکند و همۀ مردم چاپ انداز را تشویق می کنند. مالک اسپ و دیگران به او پول ، لنگی ، چپن و چیز های دیگر به او جایزه میدهند.



مسابقه تا حوالی عصر دوام میکند، در حوالی عصر حَکَم میدان " آخر اوغلاغ " اعلام میکند.به این معنی که هرچاپ انداز که برای آخرین مرتبه گوساله را از بین تودۀ اسپ ها به بیرون انتقال دهد برندۀ مسابقه میشود، به این ترتیب مسابقه تعطیل میگردد.


2_نوع اصلاح شدۀ بزکشی:در این نوع مسابقه چاپ اندازان به معیار منطقه دو تیم را تشکیل میدهند.تعداد سوارکاران هم کم است به طور مثال هر تیم دارای 14 نفر هستند.درمیدان هموار دو دایره ، یکی دایرۀ برداشت و دیگری دایرۀ حلال به فاصلۀ حدود 50 متر مشخص میگردد. و به فاصلۀ حدود پنج صد متر بیرقی را به زمین ایستاده میکنند.



گوساله را به در دایرۀ برداشت می اندازد و سوارکاران هر دو تیم در دو قطار جدا گانه به فاصلۀ چند متری از دایرۀ برداشت رو به روی هم می ایستند.با اشارۀ حَکَم میدان سواران هر دو تیم تلاش می نمایند تا آن را از زمین بردارد.چون در این مسابقه تعداد سوارکاران خیلی زیاد نیست ، به زودی یکی از چاپ اندازان گوساله را برداشته به سمت بیرق می تازد تا از عقب آن دور داده و به دایرۀ حلال برساند و به تیم خود امتیاز بگیرد.


امتیاز برای تیم ها به دو قسم است یا اینکه یک نفر به تنهائی یا دو نفر باهم گوساله را از بیرق دور داده به دایرۀ حلال می رسانند  مزیت این نوع بزکشی در آن است که چون تعداد سواران کمی باشند هم اسپ ها و هم چاپ اندازان آسیب کمتر می بینند، فرصت تبارز لیاقت برای سوارکاران مهیا میگردد، زمینه های همکاری بین اعضای هر تیم میسر میشود.  



About the author

TobaSeddiqi

She is Toba Seddiqi student of Ali-Sher-Nawai. She is studying in 11th class, and favorite of getting online and studying english.lives in herat_afghanistan. and a member of british council school online project.

Subscribe 0
160