رسانه ها شامل تمام وسایل ارتباط همگانی می شود که مردم توسط آن به طور همزمان می توانند با عده ی زیادی از مردم ارتباط بر قرار کند که رسانه ها شامل تمام نوع های چاپی, صوتی, تصویری, صوتی – تصویری, و شبکه های ارتباط اجتماعی می باشد.
هر نوع از رسانه ها دارای یک مشخصه ی منحصر به فرد می باشد که یکی را از دیگری متمایز می سازد صرف نظر از شکل ظاهری آنها. رسانه های چاپی می تواند همیشه نزد ما باشد, رسانه های صوتی که از بدون واسطه یا مصروف شدن به آن از آن مستفید شویم مثل رادیو و در نهایت رسانه های صوتی – تصویری از قدرت تاثیرگذاری خاص برخوردار است زیرا که انسان ها توسط حس بینایی خود بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند.
رسانه ها در هر نوعی که باشد دارای یک قدرت غیر قابل دید است که این قدرت خیلی قابل ملاحظه و تعمق است. رسانه ها در بسا مورد های اجتماعی, سیاسی,اقتصادی,مذهبی و سایر مسله ها تاثیر ژرفی از خود به جا مانده است, به طور نمونه می توان از به قدرت رسیدن حزب اخوان المسلمین مصر توسط فیس بوک را ذکر کرد و یا هم گرفتن استقلال پاکستان از هند برتانیوی توسط روزنامه ای که محمد علی جناح تاسیس شده بود و به همین طور مثال های دیگر.
اما چرا رسانه ها در کشور ما به چنین موفقیت ها نرسیده است؟
از بدوی پیدایش رسانه ها در کشور عزیز ما افغانستان ( دوره ی امیر شیرعلی خان ) رسانه ها تحت حمایه دولت و آن به شکل استبدادی آن بود که این موضوع در تمام کشورهایی که رسانه در آن سر کشی است معمول است, اما با این تقاوت که در سایر کشور ها به تدریج از حالت استبدادی به شکل های دیگر که مرتبط به ساختار های سیاسی چون لیبرالیزم, کمونیزم و دیموکراسی است مبدل شده است و به یک نوع مسولیت اجتماعی مبدل شده است هر چند که هنوز هم آله ی دست سرمایه داران و قدرت مردان است اما باز هم از حالت استبدادی آن خارج شده است.
با تاسف در کشور ما هنوز هم در همان مسیری است که بود , حالت استبدادی اما با کمی تفاوت ها در ظاهر نه محتوا. در کشور عزیز ما رسانه ها دارای مشکل های دیگری نیز است که مانع تاثیرگذاری آن بالای جامعه و دولت می شود, یکی از دلیل هایی که رسانه ها نتوانسته است تغیر به جهت مثبت را بیاورد می تواند این باشد که رسانه های ما غیر مستقل, غیر مسلکی,نداشتن اصول نامه ی اخلاقی کامل و عدم درک مسولیت ها به طور کامل هم چنان از عامل های مهم دیگر نداشتن زیر بنای اقتصادی است که باعث عدم استقلالیت در خط مشر رسانه ها پیروی از صاحب امتیاز آن رسانه می شود.شایان ذکر است که اگر به تاریخ ژورنالیزم افغانستان چشم انداز داشته باشیم به صراحت متوجه ی این موضوع می شویم که وفقه ای بودن فعالیت روزنامه ها نیز از عامل های بزرگ این موضوع است چون هر رسانه ای که تشکیل شده است نتواسته که به خاطر برهه ی زمانی طویل تجربه های خود را به رسانه ی جدید انتقال بدهد و هر رسانه ای که تشکیل شده است از نقطه ی صفری شروع کرده است.
بنابرین با یک ضرب المثل معروف می خواهم که به سخنان خویش نقطه ی پایان بگذارم, می گویند که کمی آسیاب کند است و کمی هم گنم تر , زیرا که هم دولت ما زمینه سازی برای رشد رسانه ها نکرده است و به شکل مستبدانه ی آن پیش رفته است و هم با فرصت هایی که در این اواخر رسانه ها داشته است نتوانسته است که مسلکی و جواب گوی تمام ضروت ها و خواست های اجتماعی باشد و نتوانسته است که در دور و پیش خویش داشته باشد.
نویسنده : فرزاد صالحی
