وقتی همه آمدیم، در آن شام دلگیر و پر دود و کثافت کابل، در فضا-مکانی غریب و ویران(قصر دارالامان) و بی دریغانه دایره ی کلانی از شمع های روشن ایجاد کردیم، آیا یک لحظه به این پرسش فکر کردیم که این شمع ها برای کی روشن شدند؟
شمع ها به یادبود 5 هزار شهید روشن شدند!
شهید؟ چرا مغلطه می کنیم؟ چرا گیج هستیم و ماستمالی می کنیم؟ این قضاوت خداگونه را از کجا آوردیم؟ چرا اول نمی پرسیم که کدام ها شهید بودند؟ و شهید یعنی کی؟
من روان هایی تنبل، بی مسوولیت، بی آرمان را می بینم که برای تجلیل از نماد های آرمان آمده اند. اما کدام آرمان؟
خود این لیست(لیست قربانیان سازمان آگسا) نوعی میدان جنگ است، نوعی متن آغشته به جنگ. کنار نام های قربانیان این لقب ها به چشم می خورند: خمینیست، اخوانی،ضد انقلاب،شعله ای،ماءو ءیست،اشرار ،توطیه
نخست باید خیلی از نام گذاری ها را تصحیح کنیم:
حکومت به رهبری حزب دمکراتیک خلق افغانستان هر گز یک حکومت کمونیستی نبود.این دروغ تاریخی به همان اندازه که محصول کم دانی های معتقدین آن رژیم و ایدیولوژی اش از کمونیسم است، به همان اندازه در این روزها بخشی از پروپاگاندای سرمایه داری برای جلوگیری از رشد دگراندیشی در افغانستان و جهان معاصر است. آن حکومت، نمونه ی بارز یک حکومت قبیله ای زیر نقاب شعارهای دمکراتیک بود.
دوم این که این کاربرد التقاطی کلمه ی "شهید" را باید تصحیح کنیم. در افغانستان این کلمه با هرنیتی که استفاده شود، بار مذهبی اش بیشتر است، به همین دلیل شهید خواندن آنان که با جدیت در تقابل با هرنوع مذهب می جنگیدند، در حقیقت هم مصادره کلمه ی شهید برای معتقدینش است و هم مصادره آرمان آنهایی که آن طرف ماجرا برای شرایطی انسانی مبارزه کردند و کشته شدند.
سوم این که همزمان که شمع به دست، برای تجلیل از 5 هزار انسان قربانی شده می رویم، نگران این هم باشیم که برای مدیران این وضعیت و انان که در افشای این سند دست داشتند آیا افشای جنایت های معاصر تر(کشتار مردم کابل در زمان مجاهدین) که اسناد فراوان مستند در مورد ان وجود دارد، برایشان میسر تر نبود؟ چرا برنامه ی عدالت انتقالی از اینجا شروع می شود؟
و در عین حال و در هنگامی که شمع ها روشن می شوند، یک دقیقه به این فکر کنیم که نهاد های شبه لیبرال وابسته ی قدرت های سرمایه داری و ماموران و دستیاران وفادار دونرها چه مفادی از نشر و پخش این اسناد به جیب می زنند و عامل اجرای کدام سیاست و استراتژی مدهش هستند.
انچه مسلم است، اینست که قربانیانی که در این لیست نام شان اورده شده است، قبل از قربانی شدن، دشمنان خونی یکدیگر بوده اند، پس هیچ معنی نمی دهد که تو و من برای همه شمع روشن کنیم. کسانی از همین قربانیان، در حقیقت دستیار ان کارخانه ی وحشت و قربانی ساز بوده اند.
پس ناگزیریم از خود بپرسیم: شمع هار را برای کی روشن می کردیم؟
