این جمله یک قاعده عمومی است که اموختن هرچیز درقدم نخست نیاز به فهمیدن زبان ان دارد.تاریخ هم به ما این رامی اموزاند .درحقیقت فرایند تکامل جامعه محصول اموزش است.ملت هادرطول تاریخ ازیکدیگر اموخته اند.ارتباط بر قرار کرده اندوافهام وتفهیم نموده .وازهم دیگرتاثیر پزیرفته است .به خصوص ازان جایی که علم، فلسفه ،هنر،حکمت وعرفان همه محصول تفکر واندیشه ی یک ملت ،زبان ،فرهنگ وتمدن خاص نه بوده است بلکه دربستر جامعه های مختلف شکل گرفته وبارور شده است.ملت های دیگربرای فراگیری ان جبری باید زبانش رامی اموخت.وان تجارب راواردحوزه ی زندگی شان می کرد.واین طبیعی ترین فرایند زندگی بشر است که هم زیستی رادرکنارهم میسر وپیشرفت راممکن می سازد.خوبترین نمونه ان رامی توان درزبان های ملی خودمان دید .که تعدادی زیاد ازواژه های عربی دران است.این درست زمانی وارد حوزه ی زبان ماشد ه است که دربستر زبان عربی قران تولد یافت واین کتاب مقدس حامل معنی ها وپیام هایی است که برای فهم ان باید عربی اموخت وبااین زبان درپهنای بی کران ان فروشد .وان رافهمید .ناگزیر باید برخی ازواژه هاومفاهیم ان را گرفت و به عنوان بخشی اززبان خود قرار داد .وبه این ترتیب بین ان ها نوع خویشاوندی وهم نشینی بر قرار کرد.این خصوصیت تمام زبان هاست .چون زبان یک پدیده ی اجتماعی است وارتباط دهنده ی جامعه ها بنا براین ازیکدیگر تاثیر پذیر است.واین مسله به مفهوم گشتن ازهویت ملی وتاریخی نیست .بلکه راهی است برای غناواستحکام تاریخ ،هویت ونتیجه ی قهری زندگی بشری .
اکنون زمان ان رسیده است بپذیریم که ؛بسترگاه علم وتکنالوژی مدرن مغرب زمین است .ودرانجا تولد شده ورشد یافته است وان ها درزندگی شان ان را تجربه کرده وازان سود می برند .بنا بر این اگر خواسته باشیم که ازاین دستاورد بزرگ تمدن بشری بهره مند شویم چاره ای جزاینکه برای فهم ان زبانش رابیاموزیم نداریم.به خصوص باپذیرش این نکته که هرزبان حکم یک ظرف رادارد که افکار،ا ندیشه ها وتجربه هاراد رخود جاداده است.وظرفیت هرزبان متناسب با سطح ا کتشاف ،انکشاف وتوسعه ی ابعاد زندگی اهل ان زبان است .بدون شک که مادرزندگی خودآن تجربه های علمی وتکنالوژی که درغرب پاگرفت نداشته ایم وزبان ما ظرفی کاملی برای ان مظروف نیست.بنابراین ایجاب می کند که برای اوردن ونهادینه کردن تجربیات علمی آن زبان را اموخت .وانجه را که درحوزه ی معرفت دینی مان بازبان عربی داشتیم درحوزه ی علوم تجربی بازبان اینگلسی داشته باشیم .درغیر این صورت بیگانگی با پیشرفت های بشری وتوقف زندگی است.
اینگلسی زبان ملت ها است نه انگلسی ها
به نظرمی رسد زندگی وارد عرصه ی نوینی شده وارزش های تازه ی به زندگی بشر پاگذاشته است .زندگی درجهان معاصر ایجاب می کند معیار هاومقیاس های امروزی را باید درنظر داشت. نگاه سنتی به جهان که ازخصوصیت ان تکیه وپافشاری به ارزش های قومی زبانی وعقیدتی است درتعامل سیاسی ،اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی بادیگران مشکل افرین است .ودربسا موارد مانع توسعه ،پیشرفت وانکشاف می گردد.امروزه به انسان ها ورای ارزش های قومی ،لسانی وعقیده تی ومنطقوی ان می نگرد وبه ان ازان جهت که انسان است ارزش قایل است نه ازان جهت که ازفلان قوم دین ومنطقه است.هویت به صورت سنتی ان خیلی دراندیشه ی امروزی هاتوصیفی ندارد .وتعهد وتاکید بیش از حد به ان هامنطق سالم نیست ،بلکه یک نوع انحطاط وتحجر رانشان می دهد.درجامعه ای مانند افغلنستان که غرق درارزش های سنتی است.وبه همه چیز از دریچه ی سنت می نگرد.شاید چنین حرف ها چندان جذاب نباشد، یاشاید مدافع چنین ارزش ها فریب خورده وپرورده ی دست بیگانگان تلقی شود.
اماچنین رویکرد را ما درملت های جهان می بینیم .بسیاری از کشور ها زبان اینگلسی را منحیث زبان واحد بشری نه از ان جهت که سلطه انگلس یاغرب راپذیرفته است . بلکه به صفت زبان علم ،تکنالوژی، تمدن وتجربه های واحد بشری پزیرفته اند .واین به معنی پشت کردن به هویت وبیگانگی با خویشتن نیست .بلکه محصول فرایند طبیعی حیات بشری است .مقاومت دربرابر ان به هر بهانه وتوجیهی که باشد به معنی متوقف ساختن جامعه ومنزوی کردن ان اززندگی درحال تکامل است .
افغانستان شدید ترین نیاز به مهندسان وداکتران متخصص دارد .
گذشته ازاین حرف ها ، افغانستان به حیث کشوری که درطول سی سال جنگ زیر ساخت ها وتاسیسات ان تخریب شده است و مردم ان ازبیماری های گوناگون رنج می برد .ازوظایف اساسی دولت است که درقسمت صحت ،مسکن وراه های ارتباطی بین مرکز وولایات توجه نماید ورسیدن به این هدف درنخستین قدم به متخصصان فهمیده نیاز است.به هرصورت مرگ صدها ، مادراطفال وبیماران ناشی ازعدم تخصص داکتران ومهاجرت به خاطر تداوی مریضان به کشور های خارج وبازسازی سرک ها ،ساختمان ها وپلچک ها به شکل غیر معیاری مشکلات جدی است که باید به ان ها راه حل دریافت کرد.بدون شک یکی ازکارها ی بنیادی دراین راستا اشنا ساختن مهندسان وداکتران به منابع علمی به صورت مستقیم است .به خصوص درزمان حاضر که انترنت مجهزترین وسریع ترین وسیله برای دستیابی به منابع علمی است مگر به یک شرط که زبانش را باید فهمید.
(عوض فرهنگ)
