مادر که یک زن میباشد در جایگاه دومی یعنی بعد از مرد قرار دارد و او شریک در خلافت با مرد است و همچنان در خلقت ووظیفه در جایگاه دوم قرار دارد و همه جامعه بشری مربوط به اولین انسان یعنی آدم و دومین انسان جفت وی یعنی بی بی هوا مادر ما میباشد.
چنانچه خداوند متعال این مورد را در سوره النسا و کلمه نسا در عربی به معنی زن میباشد بیان فرموده است. ترجمه: ای مردمان بترسید از پروردگارتان که بیافرید شما را از نفس واحد و بیافرید از آن جفت آنرا و متشر ساخت از آن دو ، مردان بسیار و زنان، و بترسید از آن خدا که سوال میکند از یکدیگر به آن و خبردار باشید از خویشاوندان و بترسید از قطع رحم هر آینه خداست بر شما نگهبان.
چون مدار تمام شرایع آسمانی بر پنج چیز میباشد، یعنی حفظ دین، حفظ نفس، حفظ مال، حفظ نسل و حفظ آبرو که در این وظایف عمده زن با مرد مکلفیت و مسوولیت برابر و یکسان دارد. و همچنان در گرفتن مجازات و مکافات ، در وظیفه امربه معروف و نهی از منکر و غیره چیز هایی اند که مرد و زن در آنها مشترک اند، همچنان در وظیفه مهم تربیت فرزند که تربیت فرزند صالح و نیکو کار از جمله اعمال صالحه یافته است و او بیشترین تربیت خود را از فضای خانواده کسب میکند، در اینجا طبیعی است که والدین رول مهمی را در تربیت جسمی و اخلاقی اولاد ها ایفا مینمایند و به خاطر بقای اولادشان و رسیدن آنها به مدارج بالای زندگی از هیچ نوع کوشش و زحمت کشی مضایقه نمیکنند.
لذا نظر به اهمیت این موضوع که خداوند متعال انسان را برای شناخت و پرستش خود آفریده است و ضرورت است که تکثر انسانها باید ادامه داشته باشد و ظاهرا در عالم اسباب این تکثر را در طبیعت خداوند متعال از والدین بر میاورد.
تاحد زیادی بسته گی به زحمت کشی های والدین دارد و بدین ملحوظات در چند جا از قرآن پاک او تعالی بعد از حق خود حقوق والدین را یاد کرده و امر به احسان و ادای حقوق آنان برای ما نموده است.
از جمله در سوره اسرا آیه های 23-25 که میفرماید: و حکم کرد پروردگار تو که عبادت مکنید مگر خودش را و بکنید به پدر و مادر نیکو کاری. اگر برسد نزد تو به کلان سالی یکی از ایشان یا هردوی ایشان پس مگو مرایشانرا اف و بانگ مزن برایشان و بگوی ای پروردگار من ببخشای برایشان چنانچه پرورش کردند مرا در خورد سالی ، پروردگارشما داناتر است بر آنچه در ضمیر شماست اگر باشید شایسته پرهر آینه وی هست رجوع کننده گان را بخشنده.
خداوند متعال در مورد ادای حقوق والدین انسانرا مشخص امر فرموده و از مشقاتیکه مادر و پدر در حصه اولاد کشیده اند یاد دهانی نموده و میفرماید: امر کردیم انسانرا که به پدر و مادر خود نیکویی کند، برداشت در شکم او را مادر او به مشکل زاییده است اورا به مشقت و مدت حمل او وجدا کردن او از شیر سی ماه است تا چون رسید انسان بکمال قوت خود و رسید به چهل سالگی گفت: ای پرور دگار من! الهام کن مرا با اینکه شکر کنم نعمت ترا آن نعمت که انعام کرده ای برمن و بر والدین من و اینکه کنم کار نیکو که بپسندی آنرا و صلاحیت بخش برای من در اولاد من رجوع کرده ام بسوی تو و به تحقیق من از فرمانبردارانم.
در چندین جا از قرآن پاک الله تعالی حقوق والدین را بعد از حق خود بیان نموده است زیرا موجد حقیقی انسان خود خداوند متعالی میباشد لاکن در عالم اسباب والدین سبب ظاهری و جود اولاد و مظهر خاص شان ربوبیت حق تعالی میشوند، به این تقاوتی که به اعتبار تعب و مشکلات نسبت به پدر و مادر مشکلات اولاد زیاد میکشد. مثلا مشکلات، تولد نمودن طفل، شیردهی، شستشو و غیره تکالیف عدیده ایست که خاصه مادر میباشد.
