کشت کوکنار و قاچاق مواد مخدر در افغانستان از پدیده هاییست که در پهلوی ناامنی ها و فساد نگرانی های بسیاری را به میان اورده است/ هرچند کشت کوکنار در این کشور از سال های بسیار دور رواج داشت و در برخی بخش های شمال به ویژه ولایت بدخشان کوکنار کشت می شد اما کشت این گیاه در سال هزارو سه صدو هفتادویک هجری خورشیدی در ولایت های شرقی کشور اغاز شد و پس از ان طالبان در بخش های جنوب به گونه بسیار گسترده به کشت کوکنار پرداختند/چنانچه افغانستان در همین سال ها توانست ریکارد بلندترین تهیه کننده گان مواد مخدر در جهان را به نام خودش ثبت کند و نود در صد هیرویین جهان را تولید کند.پس از فروپاشی رژیم طالبان در کشور و ایجاد حکومت های موقت/انتقالی و انتخابی تلاش ها برای نابودی کشت کوکنار نیز اغاز شدند اما دیده می شود که با گذشت نزدیک به دوازده سال هنوز هم این پدیده نه تنها نابود نشده است بل افزایش چشمگیری نیز داشته است. برب یناد گزارش ها بیشترین مواد مخدری که در جهان تولید می شود از کوکناریست که در ولایت هلمند تولید می شود/ در طول سال ها ولایت هلمند امن ترین مکان برای کشت کوکنار بوده است با وجود تلاش های حکومت افغانستان تنها در سال دوهزارو شش / شصت ونه هزارو سه صدو بیست و چهار هزار هکتار زمین ولایت هلمند کوکنار کشت شده است امااین رقم در سال های اینده دوباره به گونه بسیار گسترده افزایش یافته است/و هنوز هم بیشترین مواد مخدری که در جهان به دست می اید از کوکنار ولایت هلمند است. اداره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد با نشر گزارش اعلام کرد که کشت کوکنار/خشخاش، در ولایت جنوبی هلمند، نسبت به شش سال گذشته، سه برابر افزایش یافته است / سازمان ملل در این گزارش خود گفته است که با توجه به احتمال کشت کوکنار در سراسر افغانستان، به نظر می‌رسد نیم کوکنار این کشور در مزارع هلمند کشت شود. ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جریم سازمان ملل متحد معافیت از مجازات/ فساد گسترده/ و فرار از قانون را از عوامل افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر در افغانستان می داند اما حکومت افغانستان نا امنی ها را در کشور عامل اصلی افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر می داند. ژان لوک لمایو -رئیس منطقه یی ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جرم های سازمان ملل متحد برای افغانستان و کشور های همسایه می گوید "دو عامل سبب افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر شده است/ عامل نخست معافیت از مجازات / فساد و ایجاد فرصت های است که مساعد شده است/کسانی که دست به فساد می زنند به پنجه قانون سپرده نمی شوند و این فرصت را غنیمت شمرده و به خواست خود کار می کنند که یکی از کارهای شان کشت و قاچاق مواد مخدر است.عامل دوم نبود اردۀ سیاسی به سطح ملی و بین المللی است/در پهلوی ارادۀ سیاسی باید دیده شود که چه منابع و چه بدیل هایی برای مردم وجود دارد چون برخی از انها مردمان فقیری استندمجبور استند که مجبور استند یا مجبود ساخته می شوندبرای کشت و قاچاق مواد مخدر/ باید زمینه های بدیل برای کسانی که مستحق استند/ مساعد شود / اما برای کسانی که مستحق نیستند گزینه بسیار خوب زندان است / اما بدبختانه قاچاق بران مواد مخدر در زندان نیستند و این کار نیز سبب افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر در افغانستان شده است." با ان که بیشترین کوکنار در ولایت هلمند در زمین هایی دولتی که از سوی زورمندان غصب شده اند کشت می شوند / وزارت مبارزه با مواد مخدر می گوید که بیشتر قدرتمندان محلی و نیز طالبان کوکنار کشت می کنند و بیشتر بخش های کشت می شوند که ان بخش ها در کنترول دولت افغانستان نیستند. اما ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جرم های سازمان ملل متحد دولت افغانستان و را در افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر متهم می داند و می گوید که دولت افغانستان ارادۀ سیاسی برای نابودی این پدیده ندارد تا جامعه جهانی را وادار به همکاری جدی بسازد/ ژان لوک لمایو -رئیس منطقه یی ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جرم های سازمان ملل متحد برای افغانستان و کشور های همسایه می افزاید " شورشیان این کار را می کنند و نیز کسانی که منافع شان در کار کشت و قاچاق مواد مخدر است می خواهند تا این بخش ها نا امن باشد/ما باید با این مفکوره که این کشور خانه ماست برای نابودی کشت و قاچاق مواد مخدر اراده کنیم/ اما مشتقات مواد مخدر از بیرون از افغانستان می اید دولت افغانستان باید اراده سیاسی محکم داشته باشدتا دیگران نیز همکاری کنند/ این روشی است که شماری زیادی از کسانی که در مقام های بلند کار می کنند /زورمندان و کارمندان دولت در کشت و قاچاق مواد مخدر و درامد های غیرقانونی دخیل استند. پرسش اینجاست که چگونه این افراد تبدیل به افرادی صادق به وطن شوند و باید کار های زیر ساختی را انجام بدهند." افزایش کشت کوکنار در کشور شمار معتادان را نیز بیشتر ساخته است/ ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جرم های سازمان ملل متحد از افزایش شمار معتادن در افغانستان خبر می دهد و می گوید که افغانستان بیشترین رقم معتادان را در جهان دارد. بر بنیاد امار های وزارت صحت عامه / وزارت مبارزه با مواد مخدر و نیز این اداره در حدود یک میلیون تن در افغانستان به مواد مخدر معتاد استند اما ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جرم های سازمان ملل متحد شمار معتادان را در افغانستان در حال افزایش می داند و از دولت افغانستان می خواهد تا برای مبارزه با این پدیده به گونه جدی تلاش کند ژان لوک لومایو می گوید وزارت های صحت عامه / و مبارزه با مواد مخدر و ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جرم های سازمان ملل متحد شمار معتادان را در سال 2009 / 986000 یعنی نزدیک به یک میلیون تن تعیین کردند/ که این بلندترین رقم معتادان در تمام جهان است/ / بربنیاد امار های معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت امور داخله در باره انتقال مواد مخدر از مرز های کشور / چهل و پنج درصد مواد مخدر از مرز های تاجکستان و ازبکستان سی و پنج درصد از مرز پاکستان و سی درصد هم از مرز های ایران به بیرون از کشور انتقال داده میشوند. با ان که بیشترین نفع را از کشت و قاچاق مواد مخدر طالبان و برخی از قدرتمندان دولتی و غیر دولتی می برند گفته می شود که طالبان سالانه در حدود چهارصد میلیون دالر ُُاز کشت و قاچاق مواد مخدر به دست می اورند/ بیشترین ضرر را نیز شهروندان افغانستان می بینند/ معتادان در کشور در شرایط بسیار بدی به سر می برند/ زیر پل های محمود خان/ پل سوخته/ پل یک پیسه گی/ پل شیردروازه/ پل اسمایی/ پل ارتل/ پل خشتی/ پل باغ عمومی/ پل شاه دوشمشیره/ پل کوته سنگی و پل خشتی تنها مکان های استند که معتادن برای مصرف مواد مخدر به این مکان ها می روند. با ان که دولت افغانستان می گوید که برای درمان معتادان مواد مخدر بسیار تلاش کرده است و چندین مرکز را برای درمان معتادن در پایتخت و ولایت ها ایجاد کرده است اما دیده می شود که درمان معتادن کاریتس بسیار دشوار و زمان گیر/ چندین بار نهاد های مسوول معتادن را در پایتخت گرد اوری کرده اند اما هیچنتوانسته اند کاری بنیادی را برای نجات معتادن انجام بدهند. همزمان با بیرون شدن نیروهای خارجی ازافغانستان،نگرانی ها ازافزایش تولید کوکنار وقاچاق مواد مخدر به حیث یک پدیده درد سر ساز پابرجاست , چنانچه دیده می شود که حکومت افغانستان نیز در کار مبارزه با مواد مخدر، ناکام بوده است در حالی که حکومت افغانستان پیش از این شماری از حلقه هایی در درون کشورهای همسایه را در افزایش کشت کوکنار و مبارزه با قاچاق مواد مخدر دخیل می داند. حتی مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر تلفاتی داشته است/ با این همه تلاش ها برای نابود سازی کشت زار های کوکنار در کشور به نظر می رسد که امروز تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان به گره باز نشدنی است. هرچند چندین نهاد داخلی و خارجی برای نابودی کوکنار آستین بر زده اند اما هنوز هم روشن نیست که آیا بر چسپ مواد مخدر که از نام افغانستان دور خواهد شد یا خیر؟