عوامل فرار مالیاتی در افغانستان

Posted on at


با آنکه فرار مالیاتی به صورت کلی عوامل متعددی به شمول فساد اداری ،عدم حکومت داری خوب ،عدم حاکمیت قانون وغیره ارتباط میگیرد. اما در این مقاله خواستم تحقیق روی فرار مالیاتی عراده جات بخصوص وسایط باربری که در ولایت هرات فعالیت دارند و میتواند درآمد خوب از مالیات سالانه جواز سیر برای دولت داشته باشد،انجام دهم.


و درین مقاله خواستم جزئیات بیشتر از زبان یک تن از مالکین عراده جات باربری گزارش دهم.که چی عوامل وجود دارد که آنها حاضر به پرداخت مالیات سالانه خویش نیستند.به باور( حاجی غلام حبیب رحمتی) یک تن از مالکین عراده جات باربری، عدم آگاهی درست مقامات از قانون مالیاتی، اخازی های غیر قانونی و تقلیدی از دیگر کشور ها باعث شده است تا آنها از پرداخت مالیات فرار نمایند که ذیلا به تفصیل آن میپردازیم:  


1 -    اکثرا موترهای باربری هرات نظر به استندرد بین المللی و لایحه وزارت فوائد عامه افغانستان وزن مجاز بالای اکسل شان (25-30) تن بوده و از این اندازه بالاتر نیز حمل نمی نمایند. ماده (هفتاد ویکم ) قانون مالیات برعایدات برای چنین موترهائیکه (20-25) تن هستند سالانه مبلغ (18500) افغانی مالیه ثابت بابت تجدید جواز سیر تعین نموده است


ودر مقابل هرتن اضافی مبلغ (500) افغانی . اما ترافیک هرات برخلاف استندرد بین المللی و لایحه وزارت فوائد عامه وزن مجاز بالای اکسل چنین موترها را (54-60) تن درج نموده اند. مستوفیت هرات نیز براساس آن مالیه جواز سیر اخذ مینمایند که تقریبا تفاوت (13500) افغانی اضافی و غیر اصولی در هر سال اخذ میشود.


2 -   اینکه قانون مالیاتی افغانستان ، مالیات برعایدات بوده ؛ اما درین قانون بخش عراده جات باربری تابع مالیات ثابت گردیده است . درین صورت موتردار در طول سال فعالیت وعواید داشته باشد و یا نداشته باشد مکلف به پرداخت مالیه می باشد.


در صورتیکه در بحران موجوده ترانسپورتی هزار ها موتر بیکار متوقف است که هیچ گونه عواید ندارد. بناء پیشنهاد به یک میکانیزم جدید که بتواند قانون مالیات بر عایدات را تطبیق نماید میشود ؛ چنانکه در کشورهای دیگر مالیه بروی جاده از موترها اخذ میگردد.


3 -  در نظام های گذشته روابط بین موتردار وتاجر ترانسپورت دولتی بوده و مسؤلیت داشته تا برای موتردار بار تهیه نماید و برای تاجر موتر که در بدل همین خدمه دوفیصد کمیشن ترانسپورتی از موتردار و دوفیصد از تاجر اخذ مینموده است. اما با وجود آمدن نظام اقتصاد آذاد این جایگاه برای شرکت های ترانسپورتی وبارچالانی ها داده شده است که آنها روابط بین موتردار و تاجر قرارگرفته اند. ودر بدل خدمه فوق کمیشن ترانسپورتی اخذ مینمایند.


اما بعضی از موادات قانون گذشته هنوز تطبیق میگردد و در بدل هیچ گونه خدمات ترانسپورتی دو فیصد کمیشن ترانسپورتی در بنادر و دروازه های شهراز سوی نمایندگی های ترانسپورت دولتی اخذ میگردد. که در یک پیره رفت و آمد کابل حدودا (16000) افغانی بابت کمیشن ترانسپورتی باید به ترانسپورت دولتی بپردازند. و به همان اندازه برای بارچالانی و یا نمایندگی ترانسپورتی که بار تهیه مینماید نیز باید پرداخته شود. در صورتیکه برای یک موتر با تمام استهلاک که دارد در یک پیره کابل (20000) افغانی بالاتر نمی ماند. بناء پیشنهاد میشود که کمیشن ترانسپورتی یک مرتبه اخذ گردد یا شرکت ها خصوصی ترانسپورتی اخذ نمایند ویا  ترانسپورت دولتی.


4-  اخازی دیگری تحت نام (دوز دولاغ) از لاری های ترانزیت که در خارج افغانستان رفت و آمد دارند از سوی گمرکات مرزی گرفته میشود. در واقع کلمه دوز دولاغ ریشه ترکی دارد و در بعضی جا از آن بنام عوارض خروج یاد گردیده است که معمولا در پیمان های ترانزیتی کشور ایران با دیگر کشور ها دیده میشود.


و در آن کشور ها طوری  دوزبولاغ اخذ میگردد که باید موتر ترانزیت طرف مقابل بپردازد و موتر ترانزیت خود همان کشور از پرداخت دوز دولاغ معاف است. ولی کشور افغانستان با تقلید از کشور ایران این اخازی را هم از موتر های ترانزیت خارجی و هم از موتر های ترانزیت خود افغانستان اخذ مینماید. در صورتی که این اخازی باید از ترانزیت کشور خارجی گرفته شود. و قیمت این تکس حدودا(3500) افغانی می باشد.


اما از اینکه محدودیت های کاری برایم اجازه نمی دهد ، نخواستم تا نظر کدام یکی از مقامات دولتی را در ارتباط داشته باشم. ولی تحلیل بنده این است که تابع بودن موترهای باربری از پرداخت مالیات ثابت،  شاید نتواند عدالت آنچنانی را درپرداخت مالیه دربر داشته باشد؛ به دلیل اینکه یک لاری در طول سال شاید فعالیت بیشتری داشته باشد ومطمئنن هر قدر فعالیت بلند باشد سطح عواید هم بلند میرود. و هرقدر فعالیت کمتر باشد سطح عواید هم کمتر است.


از این لحاظ مالیات ثابت نمیتواند عدالت در پرداخت مالیه را در بر داشته باشد؛ در صورتیکه قانون مالیاتی افغانستان هم قانون مالیات بر عایدات میباشد. و پیشنهاد من هم برای  وزارت مالیه افغانستان این است که در شرایط کنونی که سطح عواید آنها پائین آمده است، مؤثر خواهد بود تا میکانیزم جدیدی را که مالیه بروی جاده از لاری های باربری گرفته شود، روی دست گیرند. آنگاه عواید دولت از این ناحیه بصورت شگفت انگیزی بلند خواهد رفت و مردم هم از توان پرداخت آن بر خواهند آمد.



About the author

parnian175

parnian poya was born in the year 1379 in herat province. now she is one of the students of ten class in mahjoba heravy high school.

Subscribe 0
160