تمدن امروز ما حاصل دانش و تجربه نسلهایی است که پیش از ما زیسته اند. ما نمی توانیم در این تمدن شرکت جوییم مگر آنکه با اندیشه نسلهای گذشته آشنا شویم. یگانه وسیله ای که ما را به این مقصود می رساند مطالعه کتابهای سودمند علمی است. هیچ چیزی نمیتواند جایگزین مطالعه شود؛ نه سخنی که در نطق بیاید چنین قدرتی دارد نه تصویری که برپرده سینما بتابد. راست است که تصویر برای نمایان تر کردن نوشته؛ وسیله پر ارزشی است ؛ ولی در ساختن و پرداختن ذهن چندان توانا نیست. فیلم نییز ماند نطق و خطا به زودگذر و فنا پذیر است و باز یافتن آن کاری دشوار و غالبا پر دردسر؛ اما کتاب در سراسر زندگی می تواند پیوسته همدم ما باشد. یکی از نویسندگان بزرگ گفته است که از دو چیز نمی تواند پیوند بگسلد: دوستی و کتاب و این هر دو کم و بیش همانند ند. با کتاب هم می توان دوستی ورزید؛ کتاب در دوستی همیشه ثابت قدم و وفادار است. کتابها را چه بسا فرزانه تر و دلاویزتر از نویسندگانشان می یابیم. زیرا نویسنده از وجود خود؛ آنچه بهتر است به آثارش می بخشد و هنگامی که ما با او گفتوگو می کنیم سخنانش؛ هر چند لبریز از معنی باشند؛ می گریزند و از میان می روند؛ اما کتاب همیشه در اختیار ماست و اسرار و رموز آن پیوسته قابل بررسی و پی جویی است. گذشته از این میلیونها تن می توانند کتاب یا کتابهایی را دوست بدارند؛ بی آنکه این دوستی مشترک رشکی میانشان بر انگیزد. آثار فردوسی؛ خیام سعدی ؛ مولوی و حافظ پیوندهای شگفت انگیزی میان مردمی که به کلی از هم جدایند؛ پدید می آورند. کتاب وسیلیه ای است که ما را از حد خود فراتر می برد. هیج کس کس خود آن اندازه تجربه ندارد که دیگران و خود را به خوبی بشناسد؛ ما همگی در این جهان بیکران و بیگانه خد را تنها می یابیم و از آن رنج می بریم؛ بیداد زمانه و دشواریهای زندگی آزارمان میدهد. کتاب به ما می آموزد که مردمی بسیار بزرگ تر از ما نیز چون ما رنج برده اند و در جستجوی حقیقت کوشیده اند. به یاری کتاب ما میتوانیم از تنگنای جهان کوچک خود بگریزیم؛ از برکت کتاب؛ ما از زیاد خودبینی رهایی می یابیم. ساعتی چند را در کار خواندن کتابی به سر آوردن برای جان آدمی همانقدر سودمند است که گردش در کوهستان برای تن. کتاب مهم ترین وسیله شناختن اعصار گذشته و بهترین وسیله و قوف بر احوال اجتماعاتی است که از دسترس ما بیرون است. کتاب خوب خواننده را آن جنانکه پیش از خواندن بود نمیگذارد؛ بلکه او را به صفات نیکوتری آراسته میگرداند
.
