این یک حقیقت انکارناپذیر است که باگذشت هرروز دست آورد های جامعه ی بشری در عرصه های تخنیک وتکنالوژی شگفت انگیز تر می شود ومشکلات ونابرابری های زندگی بدوی را هموار ترمی سازد.برای ثبوت این ادعا همین بسنده است که بگوییم تکنالوژی نوین جهان را به یک دهکده ی کوچک تبدیل کرده است ودرمدت کمتر از ثانیه قاره ها را باهم ارتباط میدهد,رویاهای دیروزی بشریت را به واقعیت تبدیل میکند .که درواقع این همه ی دست آوردها وپیشرفت ها ارزش وقدرت تفکر انسان ها را به نمایش میگذارد.اما این هم یک واقعیت است که این دست آورد ها دراثر کوشش وزحمت فراوان دانشمدان وساینسدان های بدست می آید که با هزاران نوع مشکل دست وپنجه نرم میکنند,شب ها وروز ها بدون وقفه کارمیکنند وحتا این تلاش وتجربه های شان بار ها ناکام میشود وناامیدی ها به بار می آورد تا آنکه نتیجه ی از آن به جامعه پیشکش میشود اما پرسش اصلی این است که آیا عکس العمل جامعه در برابر این تلاش ها قناعت بخش بوده است یانه ؟ آیا استفاده ی که از آن صورت میگیرد هدف اصلی سازنده یا مختریع انرا در بر دارد یانه ؟ آیا این وسیله بجای استفاده مورد سوء استفاده ی مخاطبان ومشتریان آن قرار نخواهد گرفت؟ ودرارتباط به موضوع ده ها پرسش دیگر نیز مطرح میشود .
نوع برخورد وطرز دید افراد یک جامعه با پدیده های نوظهوررابطه ی مستقیم با سطح سواد ,آگاهی ودانش آن جامعه دارد که این فریضه را میتوان درمورد اختراعات ودست آورد های تخنیکی نیز مطرح ساخت.شماری از استادان ودانشجویان دانشکده ی روانشناسی دانشگاه کابل با آنکه بر موثریت وکارایی تکنالوژی نوین تاکید دارند واستفاده ی آنرا برای شهروندان افغان ومخصوصا جوانان ضروری میدانند از استفاده های بی مورد این وسیله ها درمیان طبقه ی جوان سخت نگران هستند.استادان این دانشکده بی سوادی و پائین بودن سطح سواد میان شهروندان افغان ,مشکلات اجتماعی وخانوادگی ,فقر اطلاعاتی ,ندانستن ارزش وقت وبیکاری را از جمله عواملی میدانند که سبب سوء استفاده ی شهروندان کشور از وسیله های مدرن تکنالوژیکی نظیر (موبایل همراه فیسبوک وانترنت )میشود آنها میزان بلند استفاده ی نادرست این ابزار را میان جوانان بی سواد ,کم سواد وحتا دانشجویان ضربه ی محکم جبران ناشدنی بر آینده ی این جوانان وفردای کشور میدانند.
حسنا احمدی دانشجوی دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه کابل پیامد های این فرهنگ نابجا میان جوانان کشور را جدی خوانده بر ضررهای مادی ومعنوی این موضوع تاکید میکند.احمدی می افزاید ضرر های اقتصادی , آزار واذیت دیگران ,ضایع شدن وقت گرانبهای جوانان ,بوجود آمدن مشکلات جنایی ودرنهایت همدیگر فریبی به واسطه ی موبایل وفیسبوک از جمله موضاعتی اند که به عنوان سوء استفاده از این وسایل شمرده میشود.
داکترمصطفی حیدری دانشجوی دانشگاه طبی کابل از خطر های جسمی وروحی این وسایل مخصوصا موبایل همراه هشدار داده میگوید این وسیله دارای امواج الکترومقناطیس وشعاع بسیار خطرناک اکسری میباشد که در صورت بی توجهی در استفاده واستعمال آن میتواند به سلامت جسمی وروحی مشتریان صدمه جدی وارد کند وی دسترسی اطفال ونوجوانان به این وسایل را خطرناک توصیف کرده وموجودیت آنرا غیر ضروری میداند .
درهمین حال احمد رشاد یکی از دانشجویان دانشگاه کابل که از گفتن نام دانشکده اش خود داری کرد میگوید وی از جمله جوانانی است که به استفاده ی بیش از حد این وسایل معتاد شده است وی با آنکه مزاحت هم صنفایش را در ساعت های درسی به وسیله موبایل کار خوب نمی داند اما اعتراف میکند که به این عمل مبادرت می ورزیده است.به گفته ی یکی از دوستانش وی همه روزه در ساعت های درسی مصروف چت کردن در فیسبوک به وسیله ی موبایل همراهش است واین تنها احمد رشاد نیست که مشغول این کار است بل شمار زیاد از دوستان وهمصنفان ما از اخلال کردن درس توسط این وسایل لذت میبرند وبه این عمل زشت عادت کرده اند.
به باور برخی از آگاهان وجامعه شناسان افغان آشنایی شهروندان و جوانان در امر دانستن فرهنگ استفاده از تکنالوژی نوین یکی از نیاز های مبرم جامعه ی امروزی افغانستان بشمار میرود که حکومت مسئولیت دارد تا برای بلند بردن سطح آگاهی عامه از راه های ممکن تلاش نموده وبا وضع قوانین استفاده از این وسایل میزان سوء استفاده از این وسایل را در میان اطفال ,نوجوانان وجوانان کاهش دهد.
فضل کریم مخلص.
