بخش اول این مقاله را میتوانید از اینجا به دست بیاوید.

امام احمد(رحمه الله) بر این قول است که تمام بدن زن آزاد عورت است، پس ظاهر کردن چیزی از آن در پیش اجنبی حرام است و این قول صحیح ترین قول شافعی(رحمه الله) هم است، و مراد از (ما ظهر منها) ظاهر شدن غیر قصدی است و دلیل ایشان اینست.

 

(عَنْ أَبِى زُرْعَةَ عَنْ جَرِيرٍ قَالَ سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- عَنْ نَظْرَةِ الْفَجْأَةِ فَقَالَ  اصْرِفْ بَصَرَكَ) (سنن ابوداود: 2150).

از جریر بن عبدالله رضي الله عنه روایت است که گفت رسول الله صلي الله عليه و سلم را از نظر ناگهانی(به زنها) پرسیدم فرمودند: چشمت را بگردان).

(عَنْ عَلِىٍّ قَالَ لِى قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« لاَ تُتْبِعِ النَّظْرَةَ النَّظْرَةَ ، فَإِنَّ الأُولَى لَكَ وَالآخِرَةَ عَلَيْكَ). (از علیt روایت است که رسول الله صلي الله عليه و سلم برایم گفت: (ای علی نظر را با نظر پیروی مکن زیراکه نظر اول از تو است ( گناه ندارد) و نظر دوم از تو نسیت (گناه دارد).

(عن ابن عباس رضي الله عنه أن النبي صلي الله عليه و سلم أردف الفضل بن العباس يوم النحر خلفه (وفيه قصة المرأة الوضيئة الخثعمية) فطفق الفضل ينظر إليها، فأخذ النبي صلي الله عليه و سلم بذقن الفضل، فحوّل وجهه عن النظر إليها) (صحیح البخاری: 5760).

(از ابن عباس رضي الله عنه روایت است که در روز نحر فضل ابن عباس با رسول الله صلي الله عليه و سلم هم رکاب بود (پیامبر صلي الله عليه و سلم به مردم فتوی میداد که یک زن زیبای خثعمی از رسول الله صلي الله عليه و سلم سوالی پرسید) و فضل ابن عباس به طرف آن زن نگاه میکرد رسول اللهr از زنخ فضل بن عباسt گرفت و رویش را از نظر به آن زن گشتاند).

و این سخن خداوند متعال (وَإِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ) (احزاب: 53) گرچه این آیه در باره ازواج نبی صلي الله عليه و سلم  است مگر دیگر زنها را به طریق قیاس شامل میشود.

این سخن رسول الله صلي الله عليه و سلم (اصرف بصرک) و این سخن وی صلي الله عليه و سلم  به علی بن ابی طالب رضي الله عنه (لاتتبع النظرة) معنای اینها نهی از نظر قصدی است به بدن زن بدون حاجت و اگر نظر قصدی باشد درین هنگام نظر از فسق و شهوت خالی نیست.

با وجود این همه اختلاف نظرها همه صحابه تابعین و فقهای امت اسلامی متقدمین و متأخرین بر این نظر اند که اگر زمانه، زمانه فتنه و فساد باشد و نگاهای که به زن میشود شهوت آمیز و فتنه آمیز باشد، پوشانیدن روی دست ها و پا ها بر زن لازم است.

با در نظر داشت بحث مختصری که در باره اندازه شرعی حجاب صورت گرفت، خود قضاوت کنیم که آیا در جامعه فعلی که ما زندگی میکنیم برهنه کردن روی و دست های زنها کار خوب است و یا خیر، پوشانیدن روی دست ها و پاهای زن لازم است و یا خیر؟ و آیا کار کردن زن در زیر یک سقف در دفاتر، موسسات خارجی و دیگر جاه لازم است و یا خیر؟.

نویسنده: صبغت الله سنتیار