میخواهم درین مقاله مختصرا رسم و رواج افغان ها را در روز های عید قربان برای شما به معرفی بگیرم.
قبل از فرا رسیدن این روز خجسته و مبارک مردم برای خود لباس های جدید آماده میکنند، میوهای خشک و تازه خریداره کرده و توسط آنها روز های عید از مهمانان خود پذیرایی میکنند.
و کسانی که توان قربانی را دارند قربانی خود را چند روز پیش از عید خریداری میکنند.
در روز اول عید قبل از همه مردم خود را آراسته به نماز عید میسازند و روانه مسجد میشوند، بعد از ادای نماز عید همه مردم با هم در مسجد عید مبارکی میکنند و هم دیگر را به آغوش گرفته و کینه و کدورت های گذشته و یا کدام مشکلی که در گذشته بین مردم بوده با این عید مبارکی و به آغوش گرفتن یک دیگر از بین میرود و یک فضای صلح و امنیت و صمیمیت به مردم ایجاد میشود.
بعد همه مردم به طرف خانه های خود رفته و به نام خدا شروع به ذبح آن قربانی که خریداری کرده بودند میکنند، و این حیوان را به خداوند هدیه میکنند.
بعد از ذبح این قربانی آنرا سه تقسیم میکنند، یک حصه به اقارب، یک حصه به غرباء، و یک حصه هم به خود آن شخص، و این گوشت قربانی را به مستحقین آن توزیع میکنند.
به همین منوال روز اول عید در قربانی و تقسیم این قربانی بین مستحقین آن سپری میشود.
معمولا در افغانستان از عید قربان بیشتر از روز های عید سعید فطر(عید خورد) تجلیل میشود.
در روز های بعد مردم شروع میکنند به احوال گیری یک دیگر که معمولا کسانی که از پدر و مادر خود جدا هستند اولا مقدمتر از همه پیش آنها به عید مبارکی میروند چون حق اولیت از آن پدر و مادر هست و بعد عید مبارکی کردن به خانه اقارب و همسایه ها میروند.
در اکثر جاها این عید مبارکی به طور (خانه گشتک) انجام میشود که واقعا لذت خاص خود را دارد همه مردم قریه در فضای صلح صمیمت و صداقت به خانه های یکدیگر رفته و آنچه را که صاحب خانه آمده کرده از آن اندکی خورده و به خانه شخص دیگر از آن گروه میروند به همین منوال خانه تمام آن اشخاصی که درین گروه (خانه گشتک) میباشد را به ترتیب زیارت میکنند و روزهای عید را به خوشی سپری کرده و از عید به بسیار خوشی و به وجه احسن آن پذیرایی میکنند.
و در بعضی ولایت های افغانستان مردم با دائر کردن مسابقات بزکشی، پهلوانی، و بعضی ورزش های عننه ای این روز پر میمنت و خجسته را تجلیل میکنند.
اطفال هم به بازی های کودکانه خود میپردازند و به پارک ها و مکان های تفریحی میروند و از این روز خجسته لذت میبرند و شادی میکنند، و این اطفال از بزرگان مقدار پولی در روز های عید به نام (عیدی) میگیرند که این پول به اطفال ارزش خاصی دارد و با این پول ها از عید به خوشی و خوشحالی تجلیل میکنند.
افغان هایی که محصل در خارج هستند و یا فامیلی زندگی میکنند آنها هم دست به تجلیل محافلی میزند تا این روز پر میمنت وخجسته را تجلیل کنند اما آن لذتی که تجلیل عید در کنار خانواده دارد در هیچ گوشه دنیا ندارد، حتی که در بهترین کشور های اروپایی هم باشی تجلیل از عید در کنار خانواده لذت دیگری دارد.
و در اخیر چون خودم هم در کشور جمهوری عربی مصر محصل هستم و عید را به دور از خانواده عزیز و محترم خود تجلیل میکنم میدانم که ایام عید به چی سختی بالای ما میگذرد، به همه محصلین و کسانی که از فامیل های خود به دور هستند عید خوش با سعادت آرزو میکنم خدا کنند که عید خوش داشته باشند.
نگارنده: صبغت الله سنتیار
