زه په کال 1968م په ایتالیا کې زیږیدلی یم چیری چې عسکری خدمت د 12 میاښت لپاره اجباری وه. په 19ګلنی کې عسکری ته وراړم. یوازی 4 میاښتی مې خدمت وکړ. زه د خدمت نه په دلیل د مړوند زخمی کیدلو له امله چې د جودو په مسابقات کې را پیښه شوی وه معاف شوم. په همغه کال کې: د جودو تور کمربند می د ایتالیا حذفی جام د یو سختی مسابقه نه تر لاس کړ. زما درې میاښتنی خدمت په عسکری کې لکه یو د ژوند درس وو. کله وقت، فکر کوم ځنکه چی می خدمت د قانون نظم او دیسیپلین خوښ درلود تر پایه می نه دی کړی. له بلی خوا نه ما ته 8 میاښتی وقت پاتی وو تا چی خپل تجارت د ځوانی په موده کې شروع کړم او له د امله شو چی یوه کمپنی می د امریکا د لس آنجلس په شار کې په 21 کلنی کې په کال 1990 خلاسه کړم.
یو کال مخته می له مارین جاناتان واین کیپر سره د
یدنه وکړه. او د هغه په واسطه می 36 مصاحبه د 18 ټوپکدارانو سره وکړه. ز موږ خبری د هغو تجربونه چې په افغانستان کې یې تر لاسه کړی وی او هغه شیان چې د ژوند بریالیتوب یې شوی و، و. دوی ډیر د دغو شیانونه چې ځنکه افغان ماشومان د لیک شیانو پسی وو لکه پنسل، کتاب، نوت پد او نور شیان وو خبری یې کولی. او دغه شول چی د رویا محبوبه په همکاری د افغانستان په ښوونځی یو نو کې اینترنتی صنفونه، د تحصیلی جوړولو نرم افزار، او د اجتماعی جوړوالو برنامه په رسانو کې او د هغو پرمختک په نورو هیوادونو کې چی د پرمختک په حال کی دی په مرکزی آسیا او جنوبی لورکړم. خدمت په نظام کې لکه ښوونکی زه یې تشویق کړم. او دغه کار زه یې د چی د عسکری په خدمت کې وم وایچوم. د دوو میاښت آخری خدمت می زه په فلورنس کې وم او زه لکه یو رهنما د پورته درجه افسران ، دیپلوماتان چی د (گهواره رنسانس) ښارنه راغلی و وم.
ما څو ځله ویلی وو چې ځه رنکه فرصت او د مسئولیت منل قوت په ژوند کې تر لاسه کړم. په فلورنس کې زیږیدل، گهواره رنسانس، ډیر ښه وقت ما ته وو. مګر مسئولیت د رنسانس د هغه کسانو سره چی فلورانس ته راتللی نشی او یا دومره د تحصیلات سره لاس نلری تا د دغو مهم رویدادونه د بشری تاریخ نه با خبره شی شیر یې کړم.
یو میاښت مخته اړیکه می د کاپتین ادوارد زیلیم چې د ضرب المثلها افغانی مولف دی پیل کړ. هغه یو د انگلیسی ژبی معلم په تایلند کې وو. او اوس په یو مهم پوست کې د تجربه کار سره د ایالت متحده اردوی کې په حیث د مشاور د ریاست جمهوری کاخ د کرزی کار کوی. او ډیر په آسانه توکه یې په دری خبری کولی اما په یادی ولری چې کاپتین زیلیم یو افغان او فارسی ژبی نه وو. او هغه یو مثال د یو نظامی سړی او یو آموزګار وو.او هغه یو ډیر روښانه مثال د میلیونونو بچیانو ته چی د زدکړی مشتاق او میلیونونه نظامی چی د آرامش او د نظم برقرار او د یو روښانه راتلونکی نړی دی دې.
دغه هغه وقت دی چی اردو د بافکره کتابونه، آموزشی نرم افزارونو او تکنولوژی نه مجهز کړو. دغه هغه وقت در چی د هوشیاری نه ، استرتژی او علم نه لکه د متعارف سلاح او آخری د حل لاره د جنګ د دښمن سره په کار یی واخلو. زما خانواده مستقیما د دویم نړیواره جنک کی دخیل وو. او هغه شی چی د دوی راتلونکی ته یی تغییر ورکړ د متحده ګروهی قانون وو. چی صلح یی په فلورانس او د ایتالیا او اروپا نورو نقاطو ته یې برقرار کړی وو. کله چی صلح برقراره شو یوه تاریخی او تحصیلی تجربه هر یو غړی د هیواد چی د صلح آمیز فضا برقرار کیدلو چی آخر د اروپا په اتحاد او د کشمکش کالونه پای ته شو.
د همدغه لپاره چی زیلیم یو آموزګار او ډیر ښه مربی وو. او شاید ډیر ښه مثال ما ته د نبوغو په تیره دهه کی وی. د رویا محبوبه او فرشته فروغ په کمک می وکولی شی چی اینترنتی صنفونه جوړ کړو. چی د هغه په واسطه 30000 دانش آموزان می په مجازی نړی وصل کړل. چی د یو لوی پلان او تجهیز سره 160000دانش آموزان په هرات-افغانستان کی په همگاری او زیار د زیلیم ، محبوبه، فروغ او انکس تکنولوژی فیلم. موږ کولی شو ډیر شیان ته تغییر ورکړو. زه اوس مهال د خبرو کولو په حال د ایتالیا او امریکا اردو سره یم. د هغو په امید کی..
